Doel en doelgroep
Een kwart tot een derde van de volwassen Nederlanders rapporteert slaapproblemen. Daarnaast komen slaapproblemen veel voor bij mensen met ADHD, autismespectrumstoornissen, depressie of angst. De HSDQ is een korte vragenlijst waarmee bij volwassenen in kaart wordt gebracht of er sprake is van een slaapstoornis. Dit is van belang bij het bepalen van de richting van verder slaaponderzoek, maar ook bij het vaststellen van een behandelplan voor andere stoornissen met een comorbide slaapstoornis. Ook kan de HSDQ als screeningsinstrument worden ingezet in de eerstelijnszorg.
Beschrijving
De HSDQ is een zelfrapportagevragenlijst met 32 vragen, die een totaalscore en scores op de zes meest voorkomende categorieën van slaapstoornissen oplevert. Er zijn afkappunten bepaald waarmee kan worden vastgesteld of er sprake is van een slaapstoornis.
De zes categorieën van slaapstoornissen die met de HSDQ onderscheiden worden zijn:
- Insomnie (slapeloosheid)
- Parasomnie (ongewoon slaapgedrag, zoals slaapwandelen of nachtmerries)
- Circadiane ritmestoornissen (CRSD; stoornissen in het slaap-waakritme)
- Hypersomnolentie (overmatige slaperigheid)
- Bewegingsdrang of ongewilde beweging in de benen (RLS-LMS)
- Slaapgerelateerde ademhalingsstoornissen (SBD)
Uit wetenschappelijk onderzoek blijkt dat de HSDQ een goed onderscheidend vermogen heeft, waardoor het instrument goed in staat is om te discrimineren tussen mensen met en zonder slaapstoornis.
Afname, scoring en rapportage
De HSDQ kan binnen 5-10 minuten worden ingevuld; het scoren duurt ongeveer 5 minuten. De papieren vragenlijst bevat een scoringsblad, waarop de totaalscore en schaalscores eenvoudig kunnen worden opgeteld en vergeleken met de afkappunten.
Kwalificatieniveau: niveau B.
Normen
In de periode 2012-2016 werd er uitgebreid Nederlands onderzoek gedaan met de HSDQ. De afkappunten zijn gebaseerd op gegevens van bijna 1.300 Nederlandse volwassenen met een slaapstoornis en ruim 400 Nederlandse volwassenen zonder slaapstoornis. In vervolgonderzoek in een representatieve steekproef van ruim 2.000 mensen werden de betrouwbaarheid en validiteit van de HSDQ nogmaals onderschreven.
Jaar van uitgave
2021
Bekijk ook eens
