Doel en doelgroep
Klik hier voor een voorbeeldcasus waarin wordt toegelicht hoe de ADOS-2 ingezet kan worden.
De ADOS-2 is het wereldwijd gebruikte observatieschema voor autismespectrumstoornissen (ASS). Tijdens de afname van de ADOS-2 lokt de onderzoeker sociaal, communicatief, stereotiep en spelgedrag uit om zo gedrag te kunnen observeren dat mogelijk wijst op autisme.
De ADOS-2 kan gebruikt worden bij peuters (vanaf 12 maanden), kinderen, adolescenten en volwassenen waarbij een vermoeden van autisme bestaat.
Andere talen
De ADOS-2 is ook verkrijgbaar in het Engels, Duits, Frans en vele andere talen.
Beschrijving
Een afname bestaat uit een reeks activiteiten die volgens een protocol wordt uitgevoerd. Afhankelijk van de gekozen module kan dat variëren van fantasiespel met poppen en kiekeboe spelen met een jong kind tot het maken van een puzzel met abstracte figuren en een gesprek over emoties met een volwassene.
In combinatie met de ADI-R vormt de ADOS-2 de gouden standaard op het gebied van diagnostiek van autismespectrumstoornissen.
Modules
De ADOS-2 kent vijf modules. Afhankelijk van leeftijd en taalontwikkeling wordt een passende module gekozen.
- Module P is geschikt voor peuters met weinig tot geen gesproken taal. Deze module bevat vooral speelse activiteiten als bellenblazen, aandacht vragen, gedrag imiteren en een pop in bad doen. De afname duurt circa 45 minuten.
- Module 1 wordt gebruikt bij kinderen die niet of nauwelijks spreken. Deze module bevat vooral speelse activiteiten, zoals bellenblazen, kiekeboe spelen en fantasiespel met poppen. De afname van deze module duurt circa 45 minuten.
- Module 2 wordt gebruikt bij kinderen die wel korte zinnetjes gebruiken maar nog geen vloeiend taalgebruik hebben. Deze module bevat vooral speelse activiteiten, zoals bellenblazen, kiekeboe spelen en fantasiespel met poppen. Daarnaast zijn er activiteiten zoals het beschrijven van een afbeelding en het vertellen van een verhaal uit een boek. De afname van deze module duurt circa 45 minuten.
- Module 3 wordt gebruikt bij kinderen en adolescenten met vloeiend taalgebruik. Naast doe-activiteiten zoals het maken van een puzzel en gezamenlijk interactief spel zijn er gesprekken over bijvoorbeeld emoties. De afname van deze module duurt 45-60 minuten.
- Module 4 wordt gebruikt bij adolescenten en volwassenen met vloeiend taalgebruik. Naast doe-activiteiten zoals het maken van een puzzel zijn er gesprekken over bijvoorbeeld vriendschap, eenzaamheid en toekomstverwachtingen. De afname van deze module duurt 45-60 minuten.
De ADOS-2 rubriceert de observaties die tijdens de activiteiten verzameld zijn naar vijf domeinen:
- Taal en communicatie
- Wederkerige sociale interactie
- Spel/Verbeelding
- Stereotiepe gedragingen en beperkte interesses
- Overig afwijkend gedrag
Afname, scoring en rapportage
Afhankelijk van de module duurt de afname tussen de 30 en 60 minuten. Bij de modulen P en 1 is een ouder/verzorger in de ruimte bij de onderzoeker en de cliënt, bij de andere modulen is dit facultatief.
Tijdens de afname maakt de onderzoeker aantekeningen die direct na de afname verwerkt worden tot scores in het moduleboekje. Het toekennen van de scores gebeurt volgens een gestandaardiseerde procedure. Deze scores op de verschillende domeinen worden gecombineerd met behulp van scoringsalgoritmes, die opgenomen zijn op de laatste pagina van de moduleboekjes. Hiermee kom je uiteindelijk tot de ADOS-2 classificatie.
Babypop: in de ADOS-2 testkit wordt standaard de pop met een gemengde huidskleur meegeleverd. Indien gewenst kan een babypop met een lichtere of donkerdere huidskleur bijbesteld worden. Voeg het artikel toe aan uw winkelwagen en geef tijdens het bestellen bij 'Opmerkingen' aan welke variant u wilt ontvangen.
Trainingen
In Nederland en Vlaanderen worden regelmatig trainingen georganiseerd door het samenwerkingsverband ADOS-2 en ADI-R, onder leiding van Accare Opleidingen. Zo bieden zij de ADOS-2 Basistraining en de ADOS-2 Verdiepingstraining aan. Sinds kort geven zij ook de ADOS-2 Peutermoduletraining, voor ieder die met jonge kinderen met een vermoeden van ASS werkt.
Kwalificatieniveau: niveau B. Daarnaast is een training sterk aanbevolen.
Vragen over het gebruik van dit instrument? Lees hier de veelgestelde vragen over de ADOS-2.
Normen
Met behulp van cut-offscores kan er worden geclassificeerd als:
- autisme
- autismespectrumstoornis
- non-spectrum
Bij de module voor peuters (Module P) wordt in plaats daarvan een mate van bezorgdheid aangegeven.
Voor de totaalscores van Module 1, 2 en 3 kan ook een vergelijkingsscore worden opgezocht. Daarmee kunnen afnames voor verschillende leeftijden, ontwikkelingsniveaus en modules onderling met elkaar worden vergeleken.
Jaar van uitgave
2013
Bekijk ook eens
